فیلم خوب بد جلف ۲ : ارتش سری ساخته پیمان قاسمخانی؛ پارودی ایرانی
بعد از بازگشایی سینماها، فیلم «خوب بد جلف ۲ : ارتش سری» که پس از شرکت در جشنواره فجر اکران خود را از اواخر زمستان گذشته آغاز کرده بود، دوباره روی پرده رفته است. در ادامه نگاهی داریم به این فیلم کمدی.
پیمان قاسمخانی پس از سال‌ها فعالیت موثر در تلویزیون و عرصه فیلمنامه‌نویسی با «خوب، بد، جلف» برای اولین بار کارگردانی را تجربه کرد. موفقیت فیلم، زمینه‌ساز تولید قسمت دوم آن شد. بعد از بازگشایی سینماها، فیلم «خوب بد جلف ۲ : ارتش سری» که پس از شرکت در جشنواره فجر اکران خود را از اواخر زمستان گذشته آغاز کرده بود، دوباره روی پرده رفته است. در ادامه با فیلیمو شات همراه باشید تا نگاهی داشته باشیم به این فیلم کمدی.
۲۰ نمونه از بهترین فیلم های کمدی ایرانی را بشناسید
هجویه یا پارودی شکلی از طنز است که تعمداً تقلیدی سرگرم‌کننده و نه لزوماً تمسخرآمیز از محصولی فرهنگی، اجتماعی یا سیاسی ارائه می‌دهد. هرچند هجویه سابقه‌ای دیرینه در ادبیات فارسی دارد و در تلویزیون نیز در قالب آیتم‌های نمایشی و جُنگ‌ها بسیار مورد استفاده و اقبال قرار گرفته، اما در سینمای ایران کمتر شاهد ساخته شدنِ آثار هجوآمیز بوده‌ایم. قسمت اول «خوب، بد، جلف» محصول ۱۳۹۵ را می‌توان جزء اولین نمونه‌های ساخت اثری پارودی در سینمای ایران دانست. فیلمی که اِبایی از هجویه بودن نداشت و با استفاده از عناصر شناخته‌شده در ژانرِ جنایی/معمایی موقعیت‌هایی کمدی خلق می‌کرد که به شکل مشخص تقلیدهایی طنزآمیز از موقعیت‌های هراس‌انگیز فیلم‌های جنایی بودند. استفاده از زوج پژمان جمشیدی و سام درخشانی، که در سریال «پژمان» امتحان خود را پس داده بودند و بیننده با آن‌ها و ویژگی‌های اخلاقی‌شان آشنایی نسبی داشت، نیز باعث شده بود رفتارِ پَت‌و‌مَت‌گونه این دو شخصیت در چارچوبِ موقعیت‌های پارودیک قابل‌باور باشد.
قسمت اول «خوب، بد، جلف» علاوه بر رویکرد هجو‌آمیزش نسبت به فیلم‌های کارآگاهی، یک فیلم در فیلم هم بود که پشت و جلوی صحنه را در هم ترکیب می‌کرد. بنابرین سه خط داستانی شامل پیگیری پرونده قتل، ساخته شدن فیلم و شکل ارتباط پژمان و سام با این دو خط داستانی، به شکل همزمان پیش می‌رفتند و در هر سه نیز شاهد ساخته شدن موقعیت‌های پارودی بودیم.
قسمت دوم «خوب، بد، جلف» با عنوان فرعی «ارتش سری» با استفاده از همین الگو ساخته شده، با این تفاوت که اینجا به جای پیگیری پرونده قتل، شاهد فعالیت‌های جاسوسیِ جاسوسان آمریکایی در ایران هستیم که قصد دزدیدن کیک زرد در پوشش ساخت فیلمی سینمایی را دارند. بدین ترتیب در «ارتش سری» فربد (با بازیِ حامد کمیلی) و دکتر (با بازیِ فرهاد آئیش) به همراه دختر جعلی‌اش، آناهیتا (با بازیِ ریحانه پارسا) جایگزینِ سرگرد شادمان ( با بازیِ حمید فرخ‌نژاد) در قسمت اول شده‌اند؛ علی اوجی و خانم بشارتی (با بازی گوهر خیراندیش) هم جایگزین مانی حقیقی و خانم آزاده (با بازی ویشکا آسایش). اما برخلافِ قسمت اول که اشاره‌های هجوآلودِ فیلم شکلی مستتر داشتند، متکی به رفتار شخصیت‌های اصلی بودند و بیشتر قواعد حاکم بر ژانر را به سخره می‌گرفتند، در «ارتش سری» قاسمخانی جسارت بیشتری به خرج داده تا شاهد اشارات سیاسی و اجتماعی آشکار باشیم. از این‌رو پارودی بودنِ «ارتش سری» به اشارات سینمایی و روابط و ضوابط حاکم بر سینمای ایران محدود نمی‌شود.
جدا از حضور جاسوسان آمریکایی در ایران و رفتارِ ابلهانه پژمان و سام که باعثِ به هم ریختن نقشه‌های آن‌ها می‌شود، در خوانشی فرامتنی، «ارتش سری» را می‌توان هجویه‌ای بر تئوری توهم توطئه دانست که وقتی با ساخته شدن فیلم همراه می‌شود یادآور سریال‌های مناسبتی تلویزیون است. جاسوسانی در بالاترین سطح و دشوارترین مأموریت‌ها که از پَس دو موجود ابله و دست‌وپاچلفتی بر نمی‌آیند، بیشتر از هر چیز بیننده را به یاد سریال‌های مثلاً جاسوسی تلویزیون می‌اندازد که در آن‌ها مأموران مخفی و جاسوسان بین‌المللی به جای شخصیت‌هایی پیچیده به کاریکاتور شبیه‌اند. پس بهتر است «ارتش سری» را به جایِ پارودیِ فیلم‌های جاسوسی، هجویه‌ای بر سریال‌های مناسبتی تلویزیون قلمداد کنیم. سریال‌هایی که با قرار دادنِ شخصیت‌های‌شان در محیط و شرایطی که به آن تعلق ندارند، سعی در القاء نظریاتی دارند که در انتقال آن ناتوانند.
در نتیجه کلید درک موقعیت‌هایِ ساده و لودگیِ شخصیت‌های «ارتش سری» رویکرد کلیِ قاسمخانی در ساخت جهانی هجوآلود است که در آن هیچ چیزی واقعیت ندارد اما اشاره‌ای حساب‌شده به جهانی واقعی است که راهی به جز به تمسخر گرفتن برای ورود به آن وجود ندارد.
فیلم کمدی «خوب بد جلف ۲ : ارتش سری» ساخته جدید پیمان قاسمخانی به تهیه‌کنندگی محسن چگینی و با نقش‌آفرینی بازیگرانی چون پژمان جمشیدی، سام درخشانی، حامد کمیلی، ریحانه پارسا، فرهاد آییش، گوهر خیراندیش، ستاره پسیانی و… از پنجشنبه ۹ مرداد ۹۹ در سینمای آنلاین فیلیمو قابل‌تماشاست. علاقه‌مندان می‌توانند با پرداخت ۲۰ هزار تومان بلیت بخرند و برای ۸ ساعت به این فیلم دسترسی داشته باشند.
خیلی دوست دارم این فیلم رو هر چه زودتر ببینم